Het Belgische Rijksarchief in Brussel bewaart duizenden gratiebrieven, waaronder veel Noord-Brabantse. Ondanks hun uitzonderlijke historische waarde zijn ze jammer genoeg nog nauwelijks ontsloten en bestudeerd. Het PARDONS-project maakt gratiebrieven toegankelijk voor onderzoek door ze te digitaliseren, van metadata te voorzien en te transcriberen. Daarvoor zijn we op zoek naar vrijwilligers. De verborgen verhalen zijn goud voor (lokale) historici, erfgoedinstellingen en genealogen.
Wie in het ancien régime voor een ernstig misdrijf werd vervolgd, een zware straf had gekregen of riskeerde, kon daarvoor gratie vragen aan de vorst. In de verleende gratiebrief staat het relaas van het misdrijf – doodslag, fraude, schaking, een religieuze overtreding, ambtsmisbruik, … – vaak tot in de details opgetekend. De levendige verhalen over conflicten, geweld en ontwrichting van het dagelijkse leven bieden een unieke blik op alledaagse lokale geschiedenis. De verborgen verhalen in deze gratiebrieven zijn van belang voor verschillende historische disciplines, niet in het minst voor lokale historici en genealogen. Het Belgische Rijksarchief bewaart duizenden pardonbrieven, die door de Bourgondische en Habsburgse vorsten aan hun onderdanen werden verleend. Een substantieel aantal brieven betreft de gewesten die zich tijdens de Opstand afscheidden van het Spaanse gezag.
In augustus 2021 ging daarom het PARDONS-project van start. In de eerste fase worden gratiebrieven uit het archief van de Rekenkamer van Brabant getranscribeerd, met daarin tientallen brieven m.b.t. het huidige Noord-Brabant. De verhalen van de spijtbetuigende misdadigers bieden een fascinerende kijk op het dagelijkse leven tijdens het Ancien Regime. Ze leren ons over sociale relaties en activiteiten, materiële geschiedenis, beroepsgroepen, religieuze cultuur, mobiliteit en zoveel meer.
Interesse om mee te werken, dan kan je je aanmelden bij Gert Gielis. Op dinsdag 27 september kan je een webinar volgen waarin het project wordt toegelicht. Hier kan je je aanmelden voor de webinar. Een project voor de liefhebbers van smeuïge verhalen, historische sensaties en paleografie!
