Inhoudsopgave
Van de voorzitter
Evenementen in 2020
Gooise Genealogie
Raadselachtige voorouder Aart Jansz Kreunen (Kreun, Kruenen, Kruin, Cruijningen)
Oorlogsperikelen van Bussum 1787 en 1813
Genealogische zoektochten
Zoektocht naar de familie Zimmerman
Een scheepsverklaring en een vonnis over averij-grosse
Ledenbestand, Colofon
♦ Raadselachtige voorouder Aart Jansz Kreunen (Kreun, Kruenen, Kruin, Cruijningen)
Auteur: Anne Schley-de Bruin
Al zoekende naar de voorouders van mijn oma van vaderskant Stijntje Susanna Brink, kwam ik aan haar moederskant al gauw terecht in de omgeving van Scherpenzeel. Een hele interessante bron voor die omgeving is de website van de Vereniging Oud Scherpenzeel. Ik kan mijn gegevens nu aanvullen met wat ik gevonden heb op die website.
Het gekke is, dat ik in die hele rits ook een echtpaar tegenkwam: Aart Jansz Kreunen (Kreun, Kruenen, Kruin, Cruijningen) en Trijntje Does, waarvan vermeld staat dat ze beiden en twee van hun kinderen in Hilversum geboren zijn. Voor Trijntje en de kinderen klopt dat wel. Helaas is het gedeelte 1689-1766 van het Gereformeerde Doopboek van Hilversum bij een brand in 1766 verloren gegaan.In 1767 werd daarom een reconstructie aangelegd aan de hand van door inwoners van Hilversum verstrekte gegevens. Dus is het niet met zekerheid na te gaan waar hij geboren is.
Bij diverse gepubliceerde stambomen op o.a. Geneanet en Ancestry staat dat zijn ouders Jan Kreunen en Hendersken ten Damme uit Borculo zijn, maar daar kan ik geen bewijs voor vinden, want alle kinderen van dat echtpaar staan vermeld in het doopboek aldaar, maar er komt geen zoon voor die Aart heet. Tijdens mijn zoektocht naar Does en Kreunen vond ik een link naar twee documenten van onze afdeling: “Gooise Geslachten” waar op pagina 180 Trijntje Does voorkomt en “de Gooise Matras” die op pagina 98 de Genealogie van Aart Kreun bevat. Aart en zijn vrouw zijn mijn oudovergrootvader en oudovergrootmoeder. Ik stam af van hun dochter Lammertje Aartse Cruijningen. Aart Jansz Kreunen werd geboren omstreeks 1736, geboorteplaats onbekend, en werd begraven op 12 mrt 1798 in Woudenberg.
♦ Oorlogsperikelen van Bussum 1787 en 1813
Auteur: Nel Krijnen-Van Gog Eerder gepubliceerd in Historische Kring Bussum Jaargang 20 nr. 2 (2 september 2004, pag. 25-33)
Als kind ging ik in de jaren ’50 vaak pootje baden in de Koeienzee (nu Gooimeer). Er lagen aan de kant van het water stukken gebroken grafstenen met tekst. Er werd toen verteld dat het resten waren van de oude stad Naarden. De stad zou door oorlog zijn verwoest en daarna door een storm in de Zuiderzee zijn verdwenen. Dat bleek een fabeltje te zijn: de grafzerken kwamen van elders en hadden niets met Naarden te maken; ze dienden alleen als golfbreker. Maar het verhaal over de oorlogen was waar en had betrekking op de Hoekse en Kabeljauwse twisten (mei 1350). Op school hebben we dat bij de geschiedenisles moeten leren. Er waren ook oorlogen tussen de graven van Holland en de bisschop van Utrecht. Daarna waren er de tachtigjarige oorlog en de oorlog tegen de Fransen, de Pruisen en later Napoleon. Het zei me toen niet veel, al die oorlogen met de daarbij behorende jaartallen. Maar nu kijk ik daar anders tegenaan. Door het lezen over de geschiedenis van het Gooi en het zoeken in de archieven naar mijn voorouders, onder andere in Bussum en Naarden, is de geschiedenis voor mij meer gaan leven. Onze voorouders hebben niet altijd een rustig leven kunnen lijden. Want al die oorlogen die wij uit de geschiedenisboekjes kennen, speelden zich ook hier af. Als Naarden belegerd werd, en dat gebeurde nogal eens, lagen de legers ook bij Bussum. Zo had in de tachtigjarige oorlog het Spaanse leger van Don Frederik in 1572 zijn kamp opgeslagen bij Bussum, om van daaruit de Stad Naarden binnen te vallen en uit te moorden. Of de Bussummers ongemoeid zijn gelaten, ik weet het niet. Hortensius (rector van Latijnse school in Naarden) beschreef de Naarders en Gooiers als een dapper volk: ‘moest de vorst oorlog voeren tegen de Geldersche of Franschman, of de Keizer tegen de Turken, ze riepen oude soldaten uit het Gooi op, zij muntten uit in krijgsroem en bekwaamheid’. Honderd jaar later (in 1672) viel Naarden weer in handen van een leger en wel het Franse. De Pruisen Weer honderd jaar later komen we bij de Pruisen. De aanleiding was de strijd tussen patriotten en de prinsgezinden. Deze speelde tussen 1785 en 1787. Vooral deze bezetting bracht veel schade en ongemak voor de burgers. Tijdens het beleg van Naarden in 1813 kreeg Bussum het weer zwaar te verduren.
Op 30 november ging een groep soldaten uit Naarden zich te buiten aan vernielingen en plunderingen. Vooral aardappelen en andere etenswaren, vee, kleding, geld en sieraden werden gestolen. In Bussum kwam ook een hoofdkwartier. Het leger bestond uit Kozakken (ruiters in het Russische leger die licht waren bewapend met sabel, geweer of lans), Baskiers en Pruisische Uhlanen (dit waren lansiers, licht bewapende ruiters voor verkenning), Pruisische Infanterie (voetvolk met draagbare geweren) en Artillerie. Het moet een komen en gaan zijn geweest van een circa 3000 man aanrukkende en elkaar aflossende troepenmacht. Dit gebeurde vooral in de nacht, om de vijand te misleiden.
♦ Genealogische zoektochten
Zoektocht naar de familie Zimmerman
Auteur: Wim Peeters
Bijna iedereen die in zijn familieverleden graaft, treft daarin eveneens Duitse namen aan. Vreemd? Nee, helemaal niet. In de achter ons liggende eeuwen heeft ons land grote aantrekkingskracht uitgeoefend op nieuwkomers. De basis daarvoor werd gelegd in de 17e eeuw, die niet voor niets als de Gouden Eeuw wordt aangeduid. Ons land was het handelscentrum van de wereld, hier gebeurde het! Met dat hier worden dan wel de grote steden in het westen van het land bedoeld, waar de welvaart zich voornamelijk concentreerde. In de 17e, 18e en 19e eeuw was dit welvarende Holland – het reisdoel van honderdduizenden buitenlanders, soms om zich er voorgoed te vestigen, meestal om er als tijdelijke arbeidskracht het nodige geld te verdienen.
We beginnen het onderzoek toen mijn oma Johanna Geertruida Maria Zimmerman in Eindhoven trouwde met Wilhelmus Peeters. Zimmerman lijkt een echte Duitse naam. Ook benieuwd waar we in de tijd terug terecht komen?
1. Johanna Geertruida Maria Zimmerman
Johanna Geertruida Maria Zimmerman, 32 jaar, trouwde op maandag 20 november 1905 in Eindhoven met Wilhelmus Peeters. Ze is geboren op 4-2-1873 in Eindhoven en op 31-10-1962 op 89 jarige leeftijd overleden in Bilthoven en daar ook begraven op 3-11-1962. Johanna woonde in Bilthoven bij haar dochter Maria. Johanna is de oudste dochter van Jacobus Zimmerman (zie 2)en Anna Maria Elisabeth van der Velden.
♦ Een scheepsverklaring en een vonnis over averij-grosse
Auteur:Willem-Jan van Grondelle Wie onderzoek doet in oud-notariële archieven zal vast wel eens een scheepsverklaring zijn tegengekomen. Nederland was in de zeventiende en achttiende eeuw een zeevarende handelsnatie. Duizenden schepen voeren elk jaar vanuit de Republiek der Verenigde Nederlanden naar de Oostzee, de West-Europese kusten, de Middellandse Zee, Oost-Indië en naar gebieden aan de overzijde van de Atlantische Oceaan, en terug. Bij die reizen ging er natuurlijk wel eens wat mis. Schip en lading konden onderweg flinke schade oplopen door storm en ontij, door aanvaringen of door kapers en andere oorlogshandelingen. Als een schip en/of de lading beschadigd waren aangekomen in de thuishaven, rees de vraag: Wie moet de schade betalen?